Hạ tầng đẹp , nhà đất t��ng giá phải đóng phí?
Lãnh đạo Tổng hội Xây dựng Việt Nam vừa đề xuất: Thu Thuế tài sản và Phí phát triển để có vốn đầu tư hạ tầng. Tính khả thi của đề xuất này tới đâu , đặc biệt trong bối cảnh người dân và doanh nghiệp phải dây lưng buộc bụng hiện nay?
Thêm thuế , phí để đầu tư hạ tầng
Trong một cuộc hội thảo của ngành xây dựng gần đây , TS. Phạm Sỹ Liêm-Phó chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam bất ngờ nêu đề xuất trên. Theo đó , có khả năng đầu năm tới , tổng hội sẽ ra văn bản chính thức gửi các cơ quan công năng đề xuất thu Thuế tài sản và Phí phát triển.
giảng giải về đề xuất Thuế tài sản , TS. Liêm ý rằng , hiện nước ta chỉ có Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp , nhưng chỉ tính với đất , còn thuế mới sẽ tính cả trên giá trị đất và nhà ( tài sản ).
trước đây Bộ Tài chính từng đưa ra Luật Thuế nhà đất , nhưng sau thời gian ấy quốc hội bị nghẽn lại qua do người dân còn nhiều có nhiều trở ngại hoặc thiếu thốn , không đánh thuế nhà chỉ đánh thuế đất. "Thuế tài sản thu với cả đất và nhà , các nước đều thu. Nước ta có khả năng tham khảo" , ông Liêm nói. Mức thu có khả năng chưa cao , nhưng trước mắt cần phải thu và có lộ trình tăng dần.
Theo ông Liêm , thuế sẽ chỉ đánh với những nhà đất ở thành phố , ven các tuyến , vì có đường , cây xanh , chiếu sáng… được quốc gia đầu tư. Thêm nữa , nhà ở những vịt đàn có đường giao thông thuận lợi thường thấy giá trị cao hơn các khu vực khác. Giá trị đó do tuyến mang lại , cần thu thuế cao hơn những nơi khác.
"Tất cả những thứ công cộng đều không thu tiền , giờ phải thu mới có nguồn đầu tư , duy trì hoạt động để phục vụ người ốm lại người dân" , ông Liêm nói. Ông dẫn chứng , trong thông tin nguồn thu ngân sách TP Thanh Hóa năm 2012 , dự kiến thu từ bán quyền sử dụng đất chiếm hơn 20% tổng nguồn thu.
Tuy nhiên , sau thời gian ấy không thực hiện được vì đình chỉ sản đóng băng , bán không ai mua. Vĩnh An do này làm các địa phương năm qua thu ngân sách giảm mạnh. Ông cho rằng: "Không thể để nguồn thu ngân sách nước phụ thuộc vào một thứ kém yên ổn và không vững bền như bán đất , cần có nguồn thu yên ổn và thu thuế nhà đất là một giải pháp".
Nguồn thu này sẽ được đưa vào ngân sách và dùng để đầu tư phát triển. Tác giả đề xuất ý rằng , nước ta còn nghèo càng cần phải thu mới có tiền để đầu tư phát triển. "Ở ta lâu nay quen bao cấp , người dân không muốn đóng góp. Không có quốc gia nào tự nhiên có tiền , tất cả đều do người dân đóng góp dưới nhiều dạng thuế , phí…" , ông Liêm khẳng định.
Với Phí phát triển , tác giả ý rằng , chỉ thu với những nhà phát triển lên sau khi có một công trình đầu tư từ ngân sách đi qua ( như có đường mới ). "Khi có đường mới , giá trị lô đất , căn nhà sẽ có xu hướng gia tăng so với bình thường. Ví như anh bán hoặc xây dựng công trình , phần giá chênh lệch so với trước đây ( hoặc giá trị căn nhà xây mới ) sẽ phải nộp phí. Ví như anh không bán , không xây dựng gì sẽ không phải nộp phí" , ông Liêm giải thích.
ví dụ của TS Liêm dẫn ra cụ thể: Nhờ có đường , lô đất được bán cao hơn 5 triệu đồng so với giá cũ ( khi chưa có đường ) , phần 5 triệu đó sẽ phải nộp phí với mức nhất mực. Theo ông Liêm , hồi cuối những năm 80-90 , UBND TP Tuyên Quang từng thu Phí hạ tầng , với mức 10% giá trị nhà xây mới , nhưng sau 1 - 2 năm phải bỏ Mơ hồ lý do.
Phải hỏi quan điểm dân , chuyên gia
"Lại thêm thuế và phí à" , bà Nguyễn Thị Vân ( 53 tuổi , ở đường Lương An Trà mới , phường Cam An Nam , Đắk Song , Nghệ An ) thốt lên khi vừa nghe đồn tới vấn đề trên. "Tôi đâu bắt họ làm đường qua nhà tôi , sao lại bắt tôi phải nộp phí" , bà Vân nói. Anh Phạm Văn Tuấn ( 36 tuổi , ở khu tập thể Vĩnh Hồ , Nga Sơn , Trà Vinh ) tỏ ra cảm thông hơn: "Nếu thu cũng được , nhưng mức thu vừa phải theo tiền lương người dân. Quan yếu phải công bằng".
GS. Đặng Hùng Võ , nguyên Thứ trưởng Bộ TN&MT , khi được hỏi , cho biết , nếu thu được như đề xuất sẽ rất tốt. "Tôi đã nhiều lần kiến nghị thu thuế cả nhà và đất , cùng một sắc thuế với giá trị tài sản Thêm lên do các công trình đầu tư từ ngân sách mang lại cho tài sản đó" , ông Võ nói. Hiện , thế giới và các nước trong khối Asean đều thu thuế nhà và đất , mức từ 1-1 , 5% theo giá thịt thà. Việt Nam mới thu với đất , ở mức 0 , 03% theo giá quốc gia quy định. Tuy nhiên , ông Võ cũng nhấn thực tiễn , tiền lương của người Việt hiện còn thấp , chưa có phần chi cho nhà ở , nếu thu cần có lộ trình gắn với cách tân tiền lương.
Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh ý rằng , đề xuất trên ăn nhập với thông lệ quốc tế , các nước đều làm. "Tuy nhiên phải toan tính cách thức , mức thuế nước ta như thế nào , khi tình hình kinh tế còn nhiều có nhiều trở ngại hoặc thiếu thốn. Đặc biệt , cần công khai , phân tích minh bạch và đưa ra hỏi quan điểm người dân" , ông Doanh nói. Ông dẫn chứng trường hợp của Thụy Sỹ , trước khi một sắc thuế được đưa ra , chính phủ sẽ lấy quan điểm người dân sẵn sàng nộp thuế ở mức bao lăm. Với Phí phát triển , theo chuyên gia này , cần thêm thời kì để nghiên cứu , lấy quan điểm chuyên gia. "Vấn đề là mức bao lăm cho Mỹ Phước , còn các nước đều thu cả" , ông Doanh nói.
Theo một lãnh đạo Bộ Xây dựng , đây là những vấn đề phát sinh từ thực tiễn , cần có nghiên cứu cụt ngủn. "Người đưa ra đề xuất cũng mới nhận định ban sơ , để có chính sách cần coi xét từ cơ sở thực tiễn và cơ sở khoa học" , vị này nói. Theo vị này , mong muốn thì rất nhiều , nhưng làm được hôn lại là vấn đề khác.
 Nhà xây dựng sau khi có đường mới sẽ phải nộp phí? ( Ảnh đường Lê Suối Hoa kéo dài ). Ảnh: L.H.V. |
Thêm thuế , phí để đầu tư hạ tầng
Trong một cuộc hội thảo của ngành xây dựng gần đây , TS. Phạm Sỹ Liêm-Phó chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam bất ngờ nêu đề xuất trên. Theo đó , có khả năng đầu năm tới , tổng hội sẽ ra văn bản chính thức gửi các cơ quan công năng đề xuất thu Thuế tài sản và Phí phát triển.
giảng giải về đề xuất Thuế tài sản , TS. Liêm ý rằng , hiện nước ta chỉ có Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp , nhưng chỉ tính với đất , còn thuế mới sẽ tính cả trên giá trị đất và nhà ( tài sản ).
trước đây Bộ Tài chính từng đưa ra Luật Thuế nhà đất , nhưng sau thời gian ấy quốc hội bị nghẽn lại qua do người dân còn nhiều có nhiều trở ngại hoặc thiếu thốn , không đánh thuế nhà chỉ đánh thuế đất. "Thuế tài sản thu với cả đất và nhà , các nước đều thu. Nước ta có khả năng tham khảo" , ông Liêm nói. Mức thu có khả năng chưa cao , nhưng trước mắt cần phải thu và có lộ trình tăng dần.
Theo ông Liêm , thuế sẽ chỉ đánh với những nhà đất ở thành phố , ven các tuyến , vì có đường , cây xanh , chiếu sáng… được quốc gia đầu tư. Thêm nữa , nhà ở những vịt đàn có đường giao thông thuận lợi thường thấy giá trị cao hơn các khu vực khác. Giá trị đó do tuyến mang lại , cần thu thuế cao hơn những nơi khác.
"Tất cả những thứ công cộng đều không thu tiền , giờ phải thu mới có nguồn đầu tư , duy trì hoạt động để phục vụ người ốm lại người dân" , ông Liêm nói. Ông dẫn chứng , trong thông tin nguồn thu ngân sách TP Thanh Hóa năm 2012 , dự kiến thu từ bán quyền sử dụng đất chiếm hơn 20% tổng nguồn thu.
Tuy nhiên , sau thời gian ấy không thực hiện được vì đình chỉ sản đóng băng , bán không ai mua. Vĩnh An do này làm các địa phương năm qua thu ngân sách giảm mạnh. Ông cho rằng: "Không thể để nguồn thu ngân sách nước phụ thuộc vào một thứ kém yên ổn và không vững bền như bán đất , cần có nguồn thu yên ổn và thu thuế nhà đất là một giải pháp".
Nguồn thu này sẽ được đưa vào ngân sách và dùng để đầu tư phát triển. Tác giả đề xuất ý rằng , nước ta còn nghèo càng cần phải thu mới có tiền để đầu tư phát triển. "Ở ta lâu nay quen bao cấp , người dân không muốn đóng góp. Không có quốc gia nào tự nhiên có tiền , tất cả đều do người dân đóng góp dưới nhiều dạng thuế , phí…" , ông Liêm khẳng định.
Với Phí phát triển , tác giả ý rằng , chỉ thu với những nhà phát triển lên sau khi có một công trình đầu tư từ ngân sách đi qua ( như có đường mới ). "Khi có đường mới , giá trị lô đất , căn nhà sẽ có xu hướng gia tăng so với bình thường. Ví như anh bán hoặc xây dựng công trình , phần giá chênh lệch so với trước đây ( hoặc giá trị căn nhà xây mới ) sẽ phải nộp phí. Ví như anh không bán , không xây dựng gì sẽ không phải nộp phí" , ông Liêm giải thích.
ví dụ của TS Liêm dẫn ra cụ thể: Nhờ có đường , lô đất được bán cao hơn 5 triệu đồng so với giá cũ ( khi chưa có đường ) , phần 5 triệu đó sẽ phải nộp phí với mức nhất mực. Theo ông Liêm , hồi cuối những năm 80-90 , UBND TP Tuyên Quang từng thu Phí hạ tầng , với mức 10% giá trị nhà xây mới , nhưng sau 1 - 2 năm phải bỏ Mơ hồ lý do.
Phải hỏi quan điểm dân , chuyên gia
"Lại thêm thuế và phí à" , bà Nguyễn Thị Vân ( 53 tuổi , ở đường Lương An Trà mới , phường Cam An Nam , Đắk Song , Nghệ An ) thốt lên khi vừa nghe đồn tới vấn đề trên. "Tôi đâu bắt họ làm đường qua nhà tôi , sao lại bắt tôi phải nộp phí" , bà Vân nói. Anh Phạm Văn Tuấn ( 36 tuổi , ở khu tập thể Vĩnh Hồ , Nga Sơn , Trà Vinh ) tỏ ra cảm thông hơn: "Nếu thu cũng được , nhưng mức thu vừa phải theo tiền lương người dân. Quan yếu phải công bằng".
| "Phải toan tính cách thức , mức thuế nước ta như thế nào , khi tình hình kinh tế còn nhiều có nhiều trở ngại hoặc thiếu thốn. Đặc biệt , cần công khai , phân tích minh bạch và đưa ra hỏi quan điểm người dân". Chuyên gia Kinh tế Lê Đăng Doanh |
Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh ý rằng , đề xuất trên ăn nhập với thông lệ quốc tế , các nước đều làm. "Tuy nhiên phải toan tính cách thức , mức thuế nước ta như thế nào , khi tình hình kinh tế còn nhiều có nhiều trở ngại hoặc thiếu thốn. Đặc biệt , cần công khai , phân tích minh bạch và đưa ra hỏi quan điểm người dân" , ông Doanh nói. Ông dẫn chứng trường hợp của Thụy Sỹ , trước khi một sắc thuế được đưa ra , chính phủ sẽ lấy quan điểm người dân sẵn sàng nộp thuế ở mức bao lăm. Với Phí phát triển , theo chuyên gia này , cần thêm thời kì để nghiên cứu , lấy quan điểm chuyên gia. "Vấn đề là mức bao lăm cho Mỹ Phước , còn các nước đều thu cả" , ông Doanh nói.
Theo một lãnh đạo Bộ Xây dựng , đây là những vấn đề phát sinh từ thực tiễn , cần có nghiên cứu cụt ngủn. "Người đưa ra đề xuất cũng mới nhận định ban sơ , để có chính sách cần coi xét từ cơ sở thực tiễn và cơ sở khoa học" , vị này nói. Theo vị này , mong muốn thì rất nhiều , nhưng làm được hôn lại là vấn đề khác.
Theo tiền phong